Ο καρκίνος παχέος εντέρου αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο για άντρες και γυναίκες και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Η πιθανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει στη διάρκεια της ζωής του τη νόσο είναι 5-6% και το 1/3 πεθαίνει από τη νόσο.
ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ?
Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή του είναι:
- Η ηλικία. Οι περισσότεροι άνθρωποι με πολύποδες και καρκίνο στο παχύ έντερο είναι άνω των 50 ετών.
- Το οικογενειακό ιστορικό. Είναι πιθανότερο να αναπτύξει κάποιος πολύποδες παχέος εντέρου ή και καρκίνο, αν έχει ο ένας γονέας, ο αδελφός ή το παιδί του. Εάν έχουν πολύποδες πολλά μέλη της οικογένειάς του, ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος.
- Η διατροφή, πλούσια σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας και λίπος και χαμηλή σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά)
- Η παχυσαρκία
- Το κάπνισμα
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Το δυσάρεστο είναι ότι στην αρχή του, ο καρκίνος παχέος εντέρου δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα. Καθώς μεγαλώνει και εξελίσσεται μπορει να εμφανιστούν τα εξής συμπτώματα που θα πρέπει να ανησυχήσουν τον ασθενή:
- Αίμα στα κόπρανα
- Πτώση αιματοκρίτη
- Αλλαγή των συνηθειών του εντέρου (δυσκοιλιότητα ή διάρροιες, αλλαγή στο σχήμα και τη σύσταση των κοπράνων)
- Αδυναμία, απώλεια βάρους
ΠΩΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ?
Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του παχέος εντέρου δημιουργούνται από πολύποδες. Οι πολύποδες είναι καλοήθεις όγκοι που προβάλλουν μέσα στο έντερο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι πολυπόδων. Ευτυχώς όλοι δεν εξελίσσονται σε καρκίνο. Αυτοί που μπορεί να εξελιχθούν είναι τα αδενώματα, μέσα από μια διαδικασία που διαρκεί περίπου δέκα χρόνια
ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΟΝ ΠΡΟΛΑΒΟΥΜΕ?
Γνωρίζοντας τη φυσική πορεία της εμφάνισης του καρκίνου σταδιακά από τον πολύποδα, γίνεται κατανοητό ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι η έγκαιρη ανίχνευση του πολύποδα πριν γίνει καρκίνος και η αφαίρεσή του. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την κολονοσκόπηση, δηλαδή την εξέταση ολόκληρου του παχέος εντέρου με ένα ειδικό όργανο, το κολονοσκόπιο.
ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΚΟΛΟΝΟΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΑ?
- Σε ηλικία 50 ετών, αν δεν υπάρχει κληρονομικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου.
- Αν βρεθούν πολύποδες, θα αφαιρεθούν και η νέα ημερομηνία κολονοσκόπησης θα καθοριστεί από τον ιατρό, ανάλογα της ιστολογικής φύσης του πολύποδα
- Αν δε βρεθούν πολύποδες, η επόμενη κολονοσκόπηση μπορεί να γίνει 8-10 έτη μετά
- Αν υπάρχει κληρονομικό ιστορικό (συγγενής α’ βαθμού με καρκίνο παχέος εντέρου), η κολονοσκόπηση πρέπει να γίνει όταν ο υποψήφιος φτάσει σε ηλικιά 10 έτη πριν την ηλικία, κατά την οποία ο συγγενής του διαγνώσθηκε με καρκίνο. Δηλαδή, αν ο πατέρας διαγνώσθηκε με καρκίνο στα 50 του, τα παιδιά του πρέπει να υποβληθούν σε ηλικία 40 ετών.
- Αν δε βρεθούν πολύποδες, η κολονοσκόπηση επαναλαμβάνεται κάθε 5 έτη.
ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ
Η καταλληλότερη και μοναδική εξέταση για αυτό είναι η κολονοσκόπηση, κατά την οποία ο γαστρεντερολόγος ελέγχει με τη βοήθεια της κάμερας του κολονοσκοπίου ολόκληρο το παχύ έντερο. Οι περισσότεροι πολύποδες που βρίσκονται κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, μπορεί να αφαιρεθούν πλήρως κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και ενώ ο ασθενής είναι σε καταστολή. Οι μικρότεροι αφαιρούνται απλά με τη λαβίδα βιοψίας, ενώ οι μεγαλύτεροι (άνω των 5-6mm) με ένα ειδικό σύρμα σε σχήμα θηλιάς, τον βροχο πολυποδεκτομής με ή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Εάν ο πολύποδας έχει μεγάλη βάση ή είναι επίπεδος, πρέπει πρώτα να ανυψωθεί η βάση του με ένεση συνήθως διαλύματος φυσιολογικού ορού και αδρεναλίνης, ώστε να επιτύχουμε την ολική αφαίρεση του πολύποδα, χωρίς τον κίνδυνο διάτρησης του τοιχώματος του εντέρου. Η αφαίρεση πολυπόδων ή αλλιώς πολυποδεκτομή, είναι μια διαδικασία που τις περισσότερες φορές δεν απαιτεί παραμονή του ασθενούς στο Νοσοκομείο.
